Một trong những nội dung được đề cập tại phiên họp UB Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi sáng nay - 12/3 - là câu chuyện làm sách giáo khoa (SGK).“Tôi nghĩ tinh thần soạn lần này là bám sát Nghị quyết của QH. Trong Điều 31, về Chương trình phổ thông, SGK quy định mỗi môn học có một hoặc một số SGK, thực hiện xã hội hóa biên soạn SGK. Nghị quyết 88 QH ghi là cụ thể hóa Nghị quyết TƯ, không thể nói Ban soạn thảo thoát ly quan điểm của Nghị quyết TƯ", Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh.
| Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân |
"Làm sao cha mẹ học sinh đem ra nói nên chọn sách nào. Rồi lại có xu hướng chạy để bộ sách của mình sử dụng ở trường này, tỉnh nọ. Có lãng phí không khi Nhà nước bỏ tiền cho Bộ GD-ĐT biên soạn”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
Bà Ngân còn nêu quan điểm "có những môn học không thể có nhiều bộ sách" và lấy ví dụ: Như môn Lịch sử, có thể có câu chuyện minh họa, bổ sung "nhưng lịch sử Việt Nam ai dám biên soạn khác hay không?" Hay "Địa lý Việt Nam, núi non, sông ngòi, làm sao một môn học có nhiều sách giáo khoa được. Không được!”.
Bộ trưởng GD-ĐT phê duyệt và chịu trách nhiệm
Chủ nhiệm UB Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình cho rằng, Nghị quyết về đổi mới căn bản toàn diện GD-ĐT có nhiều thay đổi trong cách học, cách dạy.
Như vậy, quan trọng là chuyển từ giảng dạy kiến thức qua đánh giá, đào tạo năng lực cho học sinh. Việc này tác động đến phương thức giảng dạy phổ thông.
| Chủ nhiệm UB Văn hóa Giáo dục Thanh thiếu niên và Nhi đồng Phan Thanh Bình |
“SGK là công cụ, tài liệu giảng dạy chứ không phải là duy nhất. Cái quan trọng nhất là chương trình GDPT là pháp lệnh. Một kiến thức có thể từ nhiều nguồn, và sử dụng kiến thức trên internet để giảng dạy”, ông Bình phân tích.
Giải trình về vấn đề này, Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ cho biết, đổi mới Chương trình GDPT lần này rất khác. Lần trước đổi mới từ SGK, SGK là cơ sở pháp lý để tất cả công việc phải đi theo.
“Còn lần này phát triển phẩm chất năng lực. Nội dung quan trọng là soạn Chương trình GDPT và Chương trình các môn học".
Tư lệnh ngành giáo dục cũng nhấn mạnh, SGK lần này sẽ cụ thể hóa Chương trình có tính pháp lệnh thống nhất trong toàn quốc. Người dạy theo Chương trình mới không nhất thiết bám chặt SGK, ngoài ra còn nhiều tài liệu khác để khuyến khích giáo viên đổi mới phương pháp vì mục đích chính của đổi mới lần này là đổi mới dạy và học.
“Quá trình chuẩn bị, biên soạn SGK rất chi tiết, huy động các nhà khoa học, nhà giáo, khác hẳn phát hành sách thông thường. Bộ chỉ đạo biên soạn để có một bộ sách chủ động khi đến tiến độ thì có sách. Đồng thời, Bộ khuyến khích các tổ chức cá nhân biên soạn nhưng phải bám vào Chương trình, quy trình thủ tục biên soạn”, Bộ trưởng GD-ĐT nói.
| Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ |
Theo ông Nhạ, khi có bản thảo. Hội đồng thẩm định quốc gia sẽ thẩm định, đảm bảo công bằng giữa các bộ sách và có điều kiện tiêu chuẩn người viết SGK chứ không phải ai cũng biên soạn.
Ông Nhạ thông tin thêm, Bộ đang soạn thảo thông tư để ban hành hướng dẫn lựa chọn sách, "chứ không phải ai thích chọn thế nào thì chọn".
Hiện nay, Bộ Giáo dục đang tích cực biên soạn sách. Người tham gia biên soạn không phải nhà khoa học của Bộ mà đấu thầu các nhà khoa học trong cả nước để cho ra bộ sách chung.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam thì khẳng định “Dù ai biên soạn SGK thì có Hội đồng Quốc gia thẩm định, Bộ trưởng GD-ĐT phê duyệt có cho sử dụng hay không và Bộ trưởng chịu trách nhiệm”.
Thu Hằng